پايان نامه بررسي رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني كاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك
پايان نامه بررسي رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني كاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك |
![]() |
دسته بندي | مديريت |
فرمت فايل | doc |
حجم فايل | 821 كيلو بايت |
تعداد صفحات فايل | 177 |
پايان نامه بررسي رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني كاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك
چكيده
فرسودگي شغلي سندرم رواني متشكل از خستگي عاطفي، مسخ شخصيت(واكنش منفي و عاري از احساسات نسبت به ارباب رجوع) و كاهش احساس كفايت ميباشد كه نگرش منفي نسبت به خود، شغل و ديگران ايجاد كرده و سلامت عموميفرد را به خطر مياندازد. هدف تحقيق حاضر بررسي ارتباط بين فرسودگي شغلي و سلامت عموميكاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گلستان و خراسان شمالي ميباشد. اين مطالعه از نوع توصيفي ـ همبستگي است، جمعيت مورد مطالعه، كليه كاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گلستان و خراسان شمالي بوده كه بدليل كم بودن حجم جامعه كليه كاركنان به تعداد 82 نفر از طريق پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوري اطلاعات شامل 2 پرسشنامه استاندارد بود: الف) پرسشنامه فرسودگي شغلي مسلچ (MBI) اين پرسشنامه كه از 22 گزاره جداگانه تشكيل شده است و سه جنبه فرسودگي شغلي (خستگي عاطفي، مسخ شخصيت وعدم كفايت شخصي) را ميسنجد. پرسشنامه بر اساس مقياس هفت درجه اي ليكرت تنظيم شده و با مقياس 0 تا 6 نمره گذاري شده است. ب)آزمون سلامت عمومي(GHQ-28) گلدبرگ، 1972، كه داراي 28 سؤال ميباشد و به بررسي سلامت عموميفرد(در زير مقياسهاي سلامت جسماني، اضطراب، اختلال در كاركردهاي اجتماعي و افسردگي) ميپردازد كه با مقياس0 تا 3 نمره گذاري شده است. براي بررسي اعتبار پرسشنامه از ضريب آلفا كرونباخ استفاده شد كه مقدار به ترتيب براي پرسشنامه فرسودگي شغلي و سلامت رواني برابر با 734/0 و 940/0 بود. براي تحليل دادهها از آمار توصيفي(فراواني، درصد) و آمار استنباطي(ضريب همبستگي اسپيرمن) استفاده شد. يافتههاي تحقيق نشان دادند كه همبستگي معناداري بين فرسودگي شغلي و ابعاد آن (خستگي عاطفي، مسخ شخصيت وعدم كفايت شخصي) با سلامت عموميمشاهده شد.
كلمات كليدي: فرسودگي شغلي، خستگي عاطفي، مسخ شخصيت، احساس كفايت، سلامت عمومي
مقدمه
همواره نحوه كار افراد و محيط آن ميتواند بر روي سلامت روان ايشان تأثيرگذار باشد و در نتيجه باعث ارتقا يا افت كاري ايشان ميگردد. زندگي لاجرم ما را در مواجهه با محركهاي تنش زا قرار ميدهد و فشار رواني بسيار كم كه فشار رواني خفيف ناميده ميشود، ميتواند به اندازه فشار رواني بسيار زياد كه فشار رواني بسيار شديد نام دارد براي ما نامطلوب باشد.
پاره اي از متن
امروزه، به دليل تغييرات شگرفي كه فرسودگي شغلي ميتواند بر كيفيت زندگي شخصي، خانوادگي و سلامت عموميو حرفه اي بر جاي بگذارد، به صورت يك مسأله جدي مدنظر قرار گرفته است (گرونهوك، 2000 به نقل از شعباني بهار، 1391). با توجه به اهميت موضوع و علاقه مندي محقق و كمبود تحقيقات با دو متغير موجود (فرسودگي شغلي و سلامت رواني) اين تحقيق در صدد شناسايي و تعيين رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت عموميكاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان خراسان شمالي و گلستان ميباشد. و لذا سوال اصلي پژوهش اين است كه آيا بين فرسودگي شغلي با سلامت رواني كاركنان آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان خراسان شمالي و گلستان رابطه وجود دارد؟
فرسودگي شغلي: فرسودگي شغلي يك سازه چند بعدي است كه شامل خستگي(تحليل)عاطفي، خودگم كردگي(مسخ شخصيت) و احساس عدم موفقيت فردي ميشود(مسلچ و جكسون[1]، 1981). و در ميان افرادي كه با مردم كار ميكنند به ميزانهاي متفاوت اتفاق ميافتد(هاكانن[2] و همكاران، 2006).
ـ تحليل عاطفي: تحليل عاطفي نوعي احساس تخليه ي جسميو روحي است كه به واسطه فشارهاي شغلي ايجاد ميشود؛ به گونه اي كه فردي كه قبلاً داراي انگيزه، پرانرژي، سرزنده و پرنشاط بوده، احساس ميكند كارش خسته كننده و بي معنا شده است(اميري و همكاران، 1390).
ـ مسخ شخصيت(بدبيني، فرديت زدايي): اين بعد با فقدان توجه شخص به ديگران، شيء انگاري آنها، بي توجهي به نيازهاي آنها و رفتار سنگدلانه همراه است. افراد مبتلا اين گونه خود را توصيف ميكنند كه « من نگران آن هستم كه اين شغل جنبههاي عاطفي و هيجاني را در من تضعيف كند» (سارافينو، 1387: 518).
ـ كاهش موفقيت فردي: كاهش موفقيت فردي به اين معناست كه فرد احساس ميكند عملكرد وي با موفقيت همراه نيست؛ در واقع ميتوان گفت كه در اين رابطه موفقيت ادراكي مطرح است نه موفقيت واقعي (ليئتر و مسلچ [3]، 1998) در واقع احساس كاهش موفقيت فردي يك ارزيابي منفي از خود در رابطه با انجام كار است كه ناشي از كم شدن احساس شايستگي در انجام وظايف شخصي است.
[1] - Maslach & Jackson[2] - Hakanen[3] - Maslach & Leiter
فهرست مطالب
عنوان ----------------------------------------------------------- صفحه
فصل اول : كليات پژوهش
1-1 ) مقدمه------------------------------------------------------------------------- 1
1-2 ) بيان مسئله---------------------------------------------------------------------- 1
1-3 ) ضرورت و اهميت موضوع----------------------------------------------------------- 3
1-4 ) اهداف تحقيق-------------------------------------------------------------------- 5
1-4-1 ) هدف اصلي----------------------------------------------------------------- 5
1-4-2 ) اهداف فرعي---------------------------------------------------------------- 5
1-5 سوالات تحقيق-------------------------------------------------------------------- 5
1-5-1 ) سوال اصلي----------------------------------------------------------------- 5
1-5-2 ) سوالات فرعي--------------------------------------------------------------- 5
1-6 ) فرضيات تحقيق------------------------------------------------------------------ 5
1-6-1 ) فرضيه اصلي---------------------------------------------------------------- 5
1-6-2 ) فرضيههاي فرعي------------------------------------------------------------- 6
1-7 ) روش تحقيق-------------------------------------------------------------------- 6
1-7-1 ) نوع روش تحقيق------------------------------------------------------------- 6
1-7-2 ) روش گردآوري اطلاعات------------------------------------------------------- 6
1-7-3 ) ابزار گردآوري اطلاعات -------------------------------------------------------- 6
1-7-4 ) روش تجزيه و تحليل اطلاعات--------------------------------------------------- 7
1-7-5 ) حجم نمونه و روش نمونه گيري-------------------------------------------------- 7
1-7-6 ) قلمرو مكاني و زماني تحقيق----------------------------------------------------- 7
1-7-7) جامعه آماري---------------------------------------------------------------- 7
1-8 )تعريف مفاهيم و اصطلاحات---------------------------------------------------------- 8
1-8-1 ) تعاريف نظري متغيرها---------------------------------------------------------- 8
1-8-2 ) تعاريف عملياتي متغيرها-------------------------------------------------------- 9
فصل دوم : مباني نظري و پيشينه تحقيق
2-1 ) مقدمه------------------------------------------------------------------------ 11
2-2 ) تاريخچه فرسودگي شغلي---------------------------------------------------------- 12
2-3 ) تعاريف فرسودگي شغلي----------------------------------------------------------- 13
2-4 ) مدلهاي فرسودگي شغلي---------------------------------------------------------- 16
2-4-1 ) مدل فرسودگي شغلي مسلچ و جكسون--------------------------------------------- 19
2-5 ) عوامل موثر در ايجاد فرسودگي شغلي-------------------------------------------------- 20
2-5-1 ) عوامل فردي و بين فردي------------------------------------------------------ 23
2-5-2 ) عوامل سازماني------------------------------------------------------------- 23
2-6 ) علائم فرسودگي شغلي------------------------------------------------------------ 24
2-7 ) پيامدهاي فرسودگي شغلي---------------------------------------------------------- 25
2-8 ) سلامت رواني------------------------------------------------------------------ 29
2-9 ) تعريف سلامت رواني------------------------------------------------------------- 29
2-9-1 ) الگوهاي عمده در تعريف سلامتي------------------------------------------------ 29
2-9-2 ) ابعاد سلامت--------------------------------------------------------------- 30
2-10 ) سلامت رواني در محيط كار-------------------------------------------------------- 39
2-11 ) اهميت سلامت رواني------------------------------------------------------------ 39
2-12 ) وضعيت سلامت رواني در جهان و ايران----------------------------------------------- 41
2-13 ) اصول سلامت رواني و ارتقاء آن----------------------------------------------------- 42
2-14 ) مشخصههاي سلامت رواني-------------------------------------------------------- 43
2-15 ) عوامل موثر در سلامت رواني------------------------------------------------------- 45
2-16 ) مدلهاي اندازهگيري سلامت رواني--------------------------------------------------- 46
2-16-1 ) مدل دراگوتيز و همكاران (1973)----------------------------------------------- 46
2-16-2 ) مدل گلدبرگ و همكاران (1979)----------------------------------------------- 46
2-16-3 ) مدل راتر و همكاران (1970)-------------------------------------------------- 47
2-16-4 ) مدل ريف و همكاران (1926)------------------------------------------------- 47
2-17 ) نظريات مرتبط با سلامت رواني----------------------------------------------------- 49
2-17-1 ) نظريه زيگموند فرويد-------------------------------------------------------- 49
2-17-2 ) نظريه كورت لوين---------------------------------------------------------- 50
2-17-3 ) نظريه آدلر--------------------------------------------------------------- 50
2-17-4 ) نظريه ساليون------------------------------------------------------------- 50
2-17-5 ) نظريه كارل راجرز---------------------------------------------------------- 51
2-17-6 ) نظريه آلبرت اليس---------------------------------------------------------- 52
2-18 ) پيشينه تحقيق----------------------------------------------------------------- 52
2-18-1 ) تحقيقات انجام شده داخلي---------------------------------------------------- 52
2-18-2 ) مطالعات انجام شده خارجي--------------------------------------------------- 58
2-19 ) رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني--------------------------------------------- 62
2-20 ) چارچوب نظري تحقيق----------------------------------------------------------- 62
فصل سوم : روش تحقيق
3-1 ) مقدمه------------------------------------------------------------------------ 65
3-2 ) روش تحقيق------------------------------------------------------------------- 65
3-3 ) متغيرهاي تحقيق----------------------------------------------------------------- 67
3-3-1 ) متغيير مستقل--------------------------------------------------------------- 67
3-3-2 ) متغير وابسته--------------------------------------------------------------- 67
3-4 ) تعاريف عملياتي متغيرها----------------------------------------------------------- 67
3-5 ) جامعه و نمونه آماري------------------------------------------------------------- 68
3-5-1 ) قلمرو مكاني تحقيق---------------------------------------------------------- 68
3-5-2 ) قلمرو زماني تحقيق---------------------------------------------------------- 68
3-5-3 ) جامعه آماري--------------------------------------------------------------- 68
3-5-4 ) نمونه آماري--------------------------------------------------------------- 69
3-6 ) روش گردآوري دادهها------------------------------------------------------------- 69
3-6-1 ) روش كتابخانه اي----------------------------------------------------------- 69
3-6-2 ) روش ميداني--------------------------------------------------------------- 69
3-7 ) ابزار اندازهگيري----------------------------------------------------------------- 70
3-8 ) پايايي و روايي پرسشنامه----------------------------------------------------------- 72
3-8-1 ) روايي-------------------------------------------------------------------- 72
3-8-1-1 ) روايي محتوا----------------------------------------------------------- 73
3-8-1 ) پايايي-------------------------------------------------------------------- 73
3-9 ) تجزيه و تحليل دادهها------------------------------------------------------------- 75
3-9-1 ) آمار توصيفي--------------------------------------------------------------- 75
3-9-2 ) آمار استنباطي-------------------------------------------------------------- 75
3-9-2-1 ) آزمون ضريب همبستگي-------------------------------------------------- 75
فصل چهارم : تجزيه و تحليل دادهها
4-1 ) مقدمه------------------------------------------------------------------------ 78
4-2 ) تجزيه و تحليل توصيفي دادهها------------------------------------------------------- 78
4-2-1 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب استان----------------------------------------------- 78
4-2-2 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب جنسيت--------------------------------------------- 79
4-2-3 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب سن------------------------------------------------ 79
4-2-4 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب تحصيلات------------------------------------------- 82
4-2-5 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب سابقه خدمت----------------------------------------- 83
4-2-6 ) فراواني تحليل عاطفي، مسخ شخصيت و عدم موفقيت فردي آزمودنيها به تفكيك در هر استان------ 85
4-3 ) تجزيه و تحليل استنباطي دادهها------------------------------------------------------ 89
4-3-1 ) تحليل فرضيههاي تحقيق------------------------------------------------------- 89
4-3-1-1 ) آزمون فرضيه اصلي------------------------------------------------------ 89
4-3-1-2 ) آزمون فرضيه فرعي اول--------------------------------------------------- 89
4-3-1-3 ) آزمون فرضيه فرعي دوم--------------------------------------------------- 90
4-3-1-4 ) آزمون فرضيه فرعي سوم-------------------------------------------------- 90
فصل پنجم : نتيجه گيري و پيشنهادات
5-1 ) مقدمه------------------------------------------------------------------------ 93
5-2 ) نتايج حاصل از فرضيه اصلي تحقيق---------------------------------------------------- 93
5-3 ) نتايج حاصل از فرضيه فرعي اول تحقيق------------------------------------------------- 93
5-4 ) نتايج حاصل از فرضيه فرعي دوم تحقيق------------------------------------------------ 94
5-5 ) نتايج حاصل از فرضيه فرعي سوم تحقيق------------------------------------------------ 94
5-6 ) بحث و تفسير------------------------------------------------------------------ 94
5-7 ) پيشنهادات پژوهش--------------------------------------------------------------- 97
5-7-1 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه اصلي------------------------------------------------ 97
5-7-2 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه فرعي اول-------------------------------------------- 98
5-7-3 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه فرعي دوم-------------------------------------------- 98
5-7-4 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه فرعي سوم------------------------------------------- 98
5-8 ) پيشنهاداتي براي پژوهشهاي آتي----------------------------------------------------- 99
5-9 ) محدوديتهاي پژوهش------------------------------------------------------------ 99
منابع و مآخذ
منابع فارسي-------------------------------------------------------------------------- 102
منابع انگليسي------------------------------------------------------------------------- 106