پايان نامه بررسي نقش دستگاههاي خودپرداز بر ميزان كارايي هزينه بانكهاي ملت

پايان نامه بررسي نقش دستگاههاي خودپرداز بر ميزان كارايي هزينه بانكهاي ملت

چكيده

امروزه، كاربرد فناوري اطلاعات در صنايع خدماتي رشد بسياري نموده است كه بارزترين نمونه آن صنعت بانكداري مي باشد. بانك ها با استفاده از اين فناوري محصولاتي را ابداع مي نمايند كه مي توانند با نيروي انساني كمتر خدمات متنوعي را به مشتريان خود ارائه دهند. شبكه بانكي كشور ما نيز با درك جايگاه فناوري اطلاعات در رشد و توسعه اين صنعت، سرمايه گذاريهاي هنگفتي را در بخش سخت افزار، نرم افزار و بسترهاي ارتباطي انجام داده است كه نمونه بارز آن نصب دستگاه خودپرداز، به عنوان اولين نماد بانكداري الكترونيك، مي باشد. اما سوال مهمي كه مطرح مي گردد آن است كه آيا سرمايه گذاري در دستگاه خودپرداز موجب بهبود كارايي هزينه بانكها شده است يا خير. بنابراين تحقيق حاضر به بررسي تاثير وجود دستگاه خودپرداز بر بهبود كارايي هزينه شعب بانك ملت استان گيلان  مي پردازد.

مقدمه

فناوري اطلاعات نماد عصر حاضر بوده و با سرعتي فزاينده و تصاعدي در حال رشد است. دوره اي از زمان را كه در آن به سر مي بريم، پديده هاي الكترونيكي بسياري را با خود به همراه داشته كه از جمله آنها مي توان به تجارت الكترونيكي، بانكداري الكترونيكي، يادگيري الكترونيكي و مديريت الكترونيكي روابط با مشتري و در نهايت دولت الكترونيك و در مجموع زندگي الكترونيك اشاره كرد.

هدف از ارائه خدمات در بانك ها مشابه توليد كنندگان كالاهاي مصرفي است، يعني انتخاب راهكارهايي كه موقعيت سود بنگاه را در طول يك دوره بلندمدت حداكثر سازد. 

قسمتي از متن

شبكه سوئيچ عمليات بين بانكها

علاوه بر ارتباط مبادلاتي بين شعب بانك ها، بر اساس سوئيچ عمليات بين بانكي امكان مبادلات اصلي عمده بين مراكز بانك ها نيز فراهم مي شود. در اين شبكه مراكز اصلي بانك ها، به صورت لحظه اي به مبادلات مختلف ريالي و ارزي مي پردازند. همچنين وصول و حواله مربوط به بانك ها در اين نظام به راحتي و با سرعت بالايي انتقال مي يابد. (احمدزاده فرد شيرازي، 1388: ص44)   

شبكه سوئيفت

ارتباط بين بانك ها و بانك مركزي از طريق شبكه سوئيفت فراهم شده است. شبكه شتاب نيز بخشي از اين شبكه به حساب مي آيد. چرا كه در شتاب ارتباط بين بانك ها ميسر است در حاليكه در شبكه سوئيفت ارتباط بين بانك ها و بانك مركزي فراهم است. بانك مركزي از طريق اين شبكه ارتباط و مبادلات را به صورت لحظه اي با بانك هاي مختلف برقرار مي كند. بكارگيري چنين شبكه اي در ارتباطات كاهش زياد هزينه ها را به دنبال داشته است.

علاوه بر موارد زيرساختي  فوق كه به عنوان اركان اصلي بانكداري الكترونيك در كشور به حساب مي آيند،  مي توان به ساير عناصر بانكداري الكترونيك  از قبيل  شبكه  خودكار، دستگاه ها و  كارت خوان هاي خودكار نقطه فروش، كارت هوشمند، تلفن بانك و فاكس بانك پايانه ها و خطوط داده اي اشاره كرد. (احمدزاده فرد شيرازي، 1388: ص44) 

مرحله اضافه بها (كارمزد خدمات)

اين مرحله( از سال 1996-2005) به نرخ كارمزد خدمات خودپردازها ارتباط دارد. اين نرخ ها در آمريكا از حدود 19/1 دلار در سال معرفي 1996 به بيش از 74/1 دلار در سال 2006 افزايش يافته اند. اين امر خودپردازها را به مراكز سود يا زيان تبديل كرد. به طوريكه به انفجار رشد عرضه آنها انجاميد.

اين دوره منابع درآمدي جديدي را براي موسسات مالي فراهم ساخت و يك تغيير نگرش را توصيف كرد كه در مقابل اخذ كارمزد (كسب درآمد) راحتي و خدمات جديد را به مشتريان ارائه كردند. علاوه بر اين ظهور عرضه كنندگان غير بانكي را امكانپذير ساخت كه تحت عنوان سازمان هاي (سرويس/ فروش) مستقل[1] نيز به آنها تعبير مي شود. اين سازمان ها در مقابل هزينه كمتر توانستند از خودپردازها در جاهايي بهره برداري كنند كه براي موسسات مالي امكانپذير نبود.

[1]  Independent Sales/ Service Organizations ( ISOs)

طبقه بندي دستگاه هاي خودپرداز

از لحاظ قابليت

دستگاه هاي خودپرداز چند كاره[1] : اين نوع دستگاه ها علاوه بر پرداخت پول وظايف ديگري از جمله پرداخت حوالجات و پرداخت قبوض، قابليت دريافت اسناد و اسكناس را نيز دارا هستند و نسبت به ديگر دستگاه هاي خودپرداز گران تر مي باشند. (محمدي، 1388: ص26)

دستگاه هاي خودپرداز از نظر نوع تحويل پول[2] : اين نوع دستگاه هاي خودپرداز با توجه به مدل هاي آنها، قابليت و توانايي دستگاه هاي خودپرداز چند كاره را ندارند و بيشتر براي پرداخت وجه و حوالجات مورد استفاده قرار مي گيرد. (محمدي، 1388: ص26)

از نظر استقرار

دستگاه هاي خودپرداز متصل به ديوار شعب[3] : اين دستگاه ها روي سطح بيروني ديوار شعب موسسات مالي نصب مي شوند و در وضع ايده آل بايد 24 ساعته آماده ارائه خدمات باشند. در اين دستگاه ها حسگرهايي داخل خودپرداز قرار داده شده تا وقتي درب ها توسط پرسنل غير مجاز باز مي شوند به اپراتورها هشدار داده شود. (محمدي، 1388: ص26)

دستگاه خودپرداز سالني : در داخل سالن شعب بانك ها، موسسات مالي، سوپرماركت ها و ساير اماكن كه احتمال مي رود تقاضاي قابل ملاحظه اي براي وجه نقد وجود داشته باشد، نصب مي شود. (محمدي، 1388: ص27)

دستگاه خودپرداز عبوري[4] : اين دستگاه در بزرگراه ها و خيابان هاي بزرگ نصب مي شود به صورتي كه خودرو در كنار آنها قرار مي گيرد. صفحه نمايش و صفحه كليد آن به موازات شيشه ماشين مي باشد كه راننده بر آن مسلط باشد. (محمدي، 1388: ص27)

[1]  Multifunction[2]  Dispenser[3]  Troegh – The Wall  ATM[4]  Drive Up ATM