پايان نامه تحليل رابطه جوسازماني و رفتار شهروندي سازماني در دانشكده مديريت دانشگاه تهران

پايان نامه تحليل رابطه جوسازماني و رفتار شهروندي سازماني در دانشكده مديريت دانشگاه تهران

چكيده 

در اين تحقيق ضمن بيان اهميت و ضرورت انجام تحقيق، به معرفي كلي موضوع پژوهش پرداخته شد. در فصل دوم ابتدا اشاره اي به تعاريف و عناصر تشكيل دهنده هركدام از مفاهيم گرديد و در نهايت به معرفي كامل مدل پژوهش پرداخته شد. در فصل سوم ضمن معرفي  جامعه آماري و نمونه آماري، روش هاي جمع آوري اطلاعات و شاخص هاي پرسشنامه بطور كامل شرح داده شد و نوع آزمون آماري مورد استفاده تشريح گرديد. در فصل چهارم به آزمون سوالات تحقيق پرداخته شد. در  فصل پنجم نيز به تجزيه و تحليل اطلاعات بدست آمده از تجزيه و تحليل داده ها با توجه به فرضيات پژوهش پرداخته مي­شود.

تحقيق حاضر از لحاظ موضوعي به تحليل رابطه جوسازماني و رفتار شهروندي سازماني در دانشكده مديريت مي پردازد كه دراين راستا دو مؤلفه تحت عنوان"جو سازماني" ، "رفتار شهروندي" در قالب  هشت فرضيه مورد بررسي قرار گرفتند .

كليد واژه ها: جوسازماني ، رفتار شهروندي، سازماني، دانشگاه تهران

مقدمه 

بيش از يك قرن است كه تفكر غالب مديريت بر اين محور چرخيده و مي چرخد كه تمامي تلاش هاي سازمان بايد در جهت بهبود مستمر باشد. تلاش براي بهبود عملكرد از روزهاي اوليه شكل گيري رشته مديريت به عنوان اصل خدشه ناپذيري بوده است كه هر روز وارد مباحث جديدتري مي شود و حوزه هاي بيشتري را تسخير مي كند.

در مكاتب اوليه مديريت افراد با رفتارهايي ارزيابي مي شدند كه در شرح شغل و شرائط احراز، از شاغل انتظار مي رفت. امروزه اكثر مديران خواهان كاركناني هستند كه بيش از وظايف شرح شغل خود فعاليت مي كنند. آنها به دنبال كاركناني هستند كه به فراسوي انتظارات مي روند، به ميل و خواست خود به رفتارهايي دست مي زنند كه جزو وظايف رسمي شغلي شان نيست.

بخشي از متن

بررسي¬هاي فرا تحليلي در خصوص ارتباط بين رفتار شهروندي سازماني و عوامل اثرگذار بر آن نشان دهنده تأكيد بر4 دسته عوامل زير بوده است :

1.  ويژگي هاي فردي كاركنان

2.  ويژگي هاي شغلي

3.  ويژگي هاي سازماني

4.  رفتارهاي رهبري 

در اين ميان جوسازماني به عنوان يكي از ويژگي¬هاي سازماني مي¬تواند نقش موثري در بهبود رفتار شهروندي سازماني داشته باشد.جو سازماني مربوط به تعيين ويژگي هاي قابل اندازه گيري محيط كار است كه بطور مستقيم يا غيرمستقيم توسط كساني كه در اين محيط كار مي‌كنند درك شده است و فرض مي‎شود كه روي انگيزش و رفتارشان تأثير مي گذارد. همچنين به عنوان منبعي موثر و بانفوذ جهت شكل دهي رفتار عمل مي‌كند. ويژگي¬هاي زير را براي جو سازماني برشمرده¬اند:

-  يك برداشت جمعي كاركنان درباره‎ي ويژگيهاي خاص سازمان مثل اقتدار، اعتماد، انسجام، حمايت، تقدير، نوآوري و عدالت؛

-  برآيند تعامل اعضاي يك سازمان؛

-  پايه اي براي تفسير شرايط؛

-  تداعي كننده هنجارها و ارزشها و نگرش¬ها راجع به فرهنگ سازمان؛

-  منبع تأثيرگذار بر رفتار (گاردنر و همكاران، 2005)

هالپين و كرافت در تعريف جو سازماني مي گويند: « ويژگي هاي دروني كه يك سازمان را از سازمان ديگر متمايز ساخته و روي رفتار افراد آن تأثير مي گذارد، جو سازماني ناميده مي‎شود. اين جو سازماني به وسيله ادراكات كاركنان و توصيف هاي آنان از ويژگي هاي دروني سازمان سنجيده مي‎شود

به نظر مي رسد در اغلب سازمان ‏ها و به طورخاص سازمان ‏هاي آموزش عالي جوسازماني مناسبي جهت تعامل وشكل مناسب رفتارسازماني وجود ندارد.

در اين پژوهش تلاش خواهد شد تا نقش جوسازماني براساس مدل هالپين و كرافت بر رفتار شهروندي اعضاي هيات علمي و كاركنان دانشكده مديريت دانشگاه تهران بررسي شود و رابطه آن‏ها تبيين گردد.

فهرست مطالب 

عنوان                                          صفحه 

فصل اول كليات تعقيق.. 1

1-1.مقدمه.. 2

1-2. مساله اصلي تحقيق.. 2

1-3. ضرورت انجام تحقيق.. 4

1-4.اهداف اساسي از انجام تحقيق.. 4

1-5. پيشينه پژوهش . 5

1-6.مدل مفهومي 8

1-7. فرضيه هاي تحقيق . 9

1-8.روش تحقيق 9

1-9. روش‎‌هاي گردآوري اطلاعات.. 10

1-10. روش تجزيه و تحليل اطلاعات.. 10

1-11. قلمرو تحقيق.. 10

1-11-1. قلمروموضوعي.. 10

1-11-2.  قلمرو زماني تحقيق.. 10

1-11-3.  قلمرو مكاني تحقيق.. 10

فصل دوم ادبيات و مباني نظري.. 12

2-1 مقدمه.. 13

2-2 تعاريف جو سازماني.. 13

2-2-1 اهميت جو سازما ني در كاركردهاي سازمان : 15

2-2-2 مفهوم جو سازماني از نگاه صاحب نظران : 15

2-2-3 عوامل موثر بر جو سازماني : 17

2-2-4 روشهاي بهبود جو سازماني.. 19

2-2-5 انواع جو سازماني و ويژگيهاي آن : 20

2-2-5-1 جو باز.. 20

2-2-5-2 جو كنترلشده.. 21

2-2-5-3 جو خودمختار . 22

2-2-5-4 جو پدرانه.. 22

2-2-5-5  جو بسته.. 23

2-2-5-6  جو آشنا يا دوستانه.. 23

2-2-6  ابعاد جو سازماني.. 24

2-3 رفتار شهروندي سازماني.. 24

2-3-1 تاريخچه رفتار شهروندي سازماني.. 25

2-3-2 تعريف رفتار شهروندي سازماني(OCB) 25

2-3-3 مفهوم سازي اوليه رفتارهاي شهروندي سازمان.. 27

2-3-4  دو رويكرد اصلي رفتار شهروندي سازماني.. 28

2-3-5  فرضيات مربوط به رفتار شهروندي سازماني.. 30

2-3-6  ايجاد شهروندي سازماني.. 30

2-3-7  هسته اعمال شهروندي.. 32

2-3-8  ديدگاه‎هاي مختلف و ابعاد در مورد رفتار شهروندي سازماني.. 33

2-3-9  ابعاد رفتار شهروندي سازماني.. 34

2-3-9-1 پودساكف و همكاران.. 34

2-3-9-2 نت مير . 35

2-3-9-3 ليوبا ماكوزي.. 35

2-3-9-4 اسميت.. 36

2-3-9-5 ارگان.. 36

2-3-6  گراهام.. 37

2-3-10 الگوهاي دوگانه رفتار شهروندي سازماني.. 37

2-3-11  تفاوت رفتار شهروندي سازماني با ساير رفتارهاي سازماني.. 37

2-3-12 عوامل موثر در بروز رفتارهاي شهروندي سازماني.. 38

2-3-13 متغيرهاي تأثير گذار بر رفتار شهروندي سازماني.. 41

2-3-14 پيامدهاي رفتار شهروندي سازماني.. 43

2-3-14-1 رفتار شهروندي و تأثيرش بر عملكرد سازماني.. 43

2-3-14-2 رفتار شهروندي سازماني و عملكرد تيمي.. 44

2-3-14-3 رفتار شهروندي سازماني و كيفيت خدمات.. 44

2-3-15  ابعاد رفتارهاي شهروندي.. 45

2-3-15-1  رفتارهاي مساعدتي يا كمك كننده.. 53

2-3-15-2  راد مردي و گذشت.. 53

2-3-15-3  وفاداري سازماني.. 53

2-3-15-4  اطاعت سازماني` 53

2-3-15-5  ابتكار شخصي:‌ 54

2-3-15-6  ‌رفتارهاي مدني.. 54

2-3-15-7  توسعه شخصي.. 54

2-3-16 عوامل مؤثر در بروز رفتارهاي شهروندي.. 56

2-3-16-1 نگرش:.. 56

2-3-16-2 رضايت شغلي.. 56

2-3-16-3 برابري.. 57

2-3-16-4 عدالت رويه‌اي.. 57

2-3-16-5 تعهد سازماني.. 58

2-3-16-6 حمايت سازماني درك ‌شده.. 59

2-3-16-7 اثرات حالت روحي مثبت.. 59

2-3-16-8 شخصيت.. 60

2-3-16-9 تفاوت‌هاي فردي.. 61

2-3-17 پيامدهاي فردي و سازماني رفتارهاي شهروندي سازماني.. 62

2-3-18 مروري بر تحقيقات مربوط به رفتار شهروندي سازماني.. 65

فصل سوم طرح تحقيق.. 67

3-1 مقدمه . 68

3-2 نوع تحقيق.. 68

3-3 روشهاي ابزار گردآوري اطلاعات . 69

3-3-1 روش بررسي اسناد و مدارك . 69

3-3-2 روش ميداني.. 70

3-4 مقياسهاي اندازه گيري متغيرها.. 70

3-5 مقياس اندازه گيري نگرشها . 70

3-6 طرح تحقيق . 70

3-6-1 هدف مطالعه . 70

3-6-2 نوع مطالعه . 70

3-6-3 افق زماني : بررسي مقطعي در برابر بررسي دوره اي .. 71

3-6-4 جامعه و نمونه آماري مورد پژوهش . 71

3-6-5 حجم نمونه آماري . 72

3-6-6 روشها و فنون آماري مورد استفاده براي تجزيه و تحليل مشاهدات   72

3-7 روايي و پايايي.. 73

3-7-1 روايي پرسشنامه.. 73

3-7-2 آزمون پايايي پژوهش . 73

فصل چهارم تجزيه و تحليل داده ها .. 75 

4-1 مقدمه . 77

4-2 بررسي توصيفي ويژگي هاي جمعيت شناختي . 77

4-2-1 سمت پرسنل . 77

4-2-2 رتبه علمي . 77

4-3 آزمون فرضيات تحقيق.. 78

4-3-1 آزمون فرضيه فرعي اول . 78

4-3-2 آزمون فرضيه فرعي دوم . 79

4-3-3 آزمون فرضيه فرعي سوم . 80

4-3-4 آزمون فرضيه فرعي چهارم.. 81

4-3-5 آزمون فرضيه فرعي پنجم . 82

4-3-6 آزمون فرضيه فرعي ششم . 83

4-3-7 آزمون فرضيه فرعي هفتم.. 84

4-3-8 آزمون فرضيه فرعي هشتم.. 84

4-3-9 آزمون فرضيه اصلي پژوهش.. 85

فصل پنجم نتيجه گيري و پيشنهادات.. 87

5-1 مقدمه.. 88

5-2 خلاصه يافته هاي پژوهش . 88

5-3 نتايج حاصل از تجزيه و تحليل داده ها .. 90

5-3-1 نتيجه فرضيه اصلي . 90

5-3-2 نتيجه فرضيه فرعي اول . 91

5-3-3 نتيجه فرضيه فرعي دوم . 91

5-3-4 نتيجه فرضيه فرعي سوم . 91

5-3-5 نتيجه فرضيه فرعي چهارم.. 91

5-3-6 نتيجه فرضيه فرعي پنجم.. 91

5-3-7 نتيجه فرضيه فرعي ششم.. 91

5-3-8 نتيجه فرضيه فرعي هفتم.. 91

5-3-9 نتيجه فرضيه فرعي هشتم.. 91

5-4 پيشنهادات تحقيق.. 92

5-4-2 رهنمودهايي براي عمل . 92

5-5 پيشنهادات براي تحقيقات آتي . 94

5-6 محدوديتهاي پژوهش . 94