بررسي و تحليل حقوق يا اطفال، مشروع در قانون و فقه و بررسي چالش هاي موجود

بررسي و تحليل حقوق يا اطفال، مشروع در قانون و فقه و بررسي چالش هاي موجود

چكيده

از ديدگاه فقها اطفال نامشروع و اطفالي هستند كه از رابطه جنسي آزاد بين زن و مرد به وجود آمده باشد و عوامل فراواني در افزايش يا كاهش اين گونه كودكان در جامعه بشري تاثير دارند از جمله عوامل اقتصادي،قانون،جنگ، قحطي و عوامل فردي و رواني و جسماني را مي توان نام برد در مورد نسب اين اطفال، عده اي از  فقها و قائل به الحاق به والدين خود و عده اي قائل به عدم الحاق به والدين خود هستند و نسب اين ها از راه هاي گوناگوني مانند شهادت شهود، ادله قضايي، اقرار، آزمايش خون ثابت مي گردد.

اسلام حقوق اين قبيل افراد را مانند ساير افراد مشروع به رسميت شناخته است. جز در مواردي معدودي مانند توارث،قضاوت، شهادت و امام جماعت كه دليل برخي از محروميت ها مانند امامت جماعت يا قضاوت كه جايگاه خاص ائمه معصومين عليهم السلام است مي باشد.

زيرا افراد متصدي اين امور بايد از نعلفه پاك به وجود آمده باشند تا مردم آن ها را به عنوان يك فرد قابل اعقتاد  بپذيرند.

اين قبيل كودكان از نظر آييني به پدر و مادر طيبي خود ملحق مي شوند و مانند اطفال مشروع غسل داده مي شوند و بر آن ها نماز خوانده مي شود.

واژگان كليدي: نسب، نامشروع،توارث، ادله قضايي،اقرار

مقدمه

در هر جامعه خانواده اساسي ترين ركن آن محسوب مي شود و حفظ اين بنيان حياتي بر مبناي قوانين، اصول، عرف و اخلاق مسئله اي است كه بايد بسيار به آن توجه كرد وجود روابط قانوني و در چهار چوب معين،در خانواده از مهمترين شاخصه هاي اين مهم به شمار مي رود. در اين ميان  كودكان اهميت بسزايي دارند، چرا كه كودكان امروز پدر و مادران فردا هستند.در واقع آينده هر جامعه اي را كودكان آن رقم مي زنند در جامعه ما با توجه به اينكه روابط آزاد بين زن و مرد، امري است خلاف قانون و در نتيجه كودكان ناشي از اين روابط، از نظر جامعه مطرود هستند و از لحاظ حمايت قانوني و وضعيت مناسبي ندارند لذا حمايت هاي قانوني براي كودكان امري حياتي است.

سازمان ملل در نيمه دوم قرن بيستم در ده اصل و كنوانسيون حقوق كودك مصوب مجمع عمومي سازمان ملل در 54 ماده واعلاميه جهاني بقا و رشد و حمايت از كودكان مصوب سران دولت ها به دنبال آن ها نشانگر اين رويكرد است كه نظام خانواده در اكثر جوامع يك نظام پذيرفته شده است كه اعضاي آن عبارتند از پدر و مادر و فر زندان و اين فرزندان در نتيجه ي رابطه ي شرعي و قانوني زن و مرد به وجود آمده اند و در مقابل اين گروه عده اي هستند كه در اثر رابطه ي آزاد به وجود آمده اند كه فرزندان نامشروع ناميده مي شوند.

جوامع مختلف اسلامي و غربي بر اساس مذاهب خود با اين افراد به طور متفاوت برخورد مي كند.

دين مبين اسلام از همان ابتداي كودكي وظايف سنگيني برعهده پدر و مادر و در ادامه عهده حكومت و دولت ها گذاشته است كه در جوانب برخي حقوقدانان با غربي ها كه معتقدند اسلام فرزندان نامشروع را ازتمام حقوق محروم كرده است بايد گفت كه جز در پاره اي موارد كه بسيار ناچيز است اسلام تمام حقوق را براي اين گونه كودكان به رسميت شناخته است در دليل اين محروميت ها هم به خاطر مصلحتي بالاتر كه آن جلوگيري از فساد نسل است مي باشد.

بنابراين محور اصلي ما در در اين پايان نامه بررسي احكام و حقوق اطفال مشروع و حمايت از آن ها از ديدگاه فقه و حقوق مي باشد.

در علوم اسلامي در باره اطفال نامشروع بحث هاي فراواني شده در فقه هم به طور پراكنده از اين كودكان بحث شده است. مثلاً در باب ارث قائل به عدم توارث طفل و والدين از هم مي باشند يا در باب شهادت قائل به عدم قبول شهادت او مي باشند.ولي ازتمام مناصب اجتماعي و فردي برخوردارند از قبيل حق حيات، حق آزادي، حق نام و مليت،حق بقاء و پيشرفت و فقط از برخي مناصب اجتماعي مانند قضاوت و اجتهاد به جهت اهميت آن محروم اند.

البته حقوق اينگونه فرزندان از كشور به كشور ديگر فرق مي كند به طوري كه بعضي از كشورها اين گونه اطفال را با اطفال مشروع از نظر قانوني يكسان دانسته ولي برخي ديگر بعضي از حقوق را از اين گونه اطفال سلب كرده اند.

اين پايان نامه در چهارفصل تنظيم شده است كه در فصل اول به كليات و بيان مفاهيم و تعريف واژگان مي پردازيم و در فصل دوم در مورد نسب و آثار واژه هاي ثبوت آن بحت مي كنيم در فصل سوم به بيان حقوق مدني و كيفري اين اطفال و قوانين كشورهاي ديگر در اين مورد و فصل چهارم احكام و مناصب اين كودكان بيان و در آخر نتيجه گيري و پيشنهادت منابع و مأخذ مورد استفاده آورده مي شود.

فهرست مطالب

عنوان

چكيده

مقدمه

بيان مسأله

تاريخچه

ضرورت،اهداف، اهميت

پرسش ها و فرضيه ها

روش كار

مروري بر منابع تحقيق

فصل اول كليات تحقيق

بخش اول:  تعاريف و بيان مفاهيم

مبحث اول: معني و مفهوم ولد

گفتار اول: واژه ولد

گفتار دوم: مفهوم ولد

بند اول: مفهوم عام

بند دوم: مفهوم خاص

گفتار سوم: تعريف ولد

مبحث دوم: اقسام طفل

گفتار اول: طفل قانوني(مشروع)

گفتار دوم: (طفل طبيعي نامشروع)

بخش دوم: زنا

مبحث اول: معني و مفهوم زنا

گفتار اول: تعريف زنا

گفتار دوم: انواع زنا در اسلام و مجازات آن

بند اول:  زناني با معارم

بند دوم: زناي محصن و محصنه

گفتار سوم: شرايط تحقق زنا در فقه

گفتار چهارم:راه هاي اثبات زنا

بند اول: اقرار طرفين

بند دوم: شهادت

مبحث دوم: عوامل پيدايش(اطفال نامشروع)

گفتار اول: عوامل اجتماعي

بند اول: محيط اجتماعي

بند دوم: عامل اقتصادي

بند سوم: عامل  قانون

بندچهارم: علل جنگ

گفتار دوم: عوامل فردي

بند اول: عامل فردي رواني

بند  دوم: عامل فردي اجتماعي

فصل دوم: مفهوم نسب

بخش اول: نسب و انواع آن

مبحث اول: معني  لغوي اصطلاحي نسب

گفتار اول: نسب در لغت

گفتار دوم: نسب در اصطلاح

مبحث دوم: تحليل ماهيت فقهي حقوقي نسب

گفتار اول: مفهوم عام

گفتار دوم: مفهوم خاص

گفتار سوم: مفهوم احض

مبحث سوم: انواع نسب

گفتار اول: نسب مشروع يا قانوني

گفتار دوم: نسب نامشروع يا طبيعي

گفتار سوم: نسب ناشي از شبهه

گفتار چهارم: نسب ناشي از  تلقيح مصنوعي

بند اول:كتاب

بند دوم: روايت

بند سوم: اقسام انتقال جنين

1ـ قسم اول 2ـ قسم دوم 3ـ قسم سوم

مبحث چهارم: مباني مشروعيت و عدم مشروعيت

مبحث پنجم: نسب كودك ناشي از  زنا

بخش دوم: آثار،اهميت و راه هاي ثبوت نسب

مبحث اول: آثار نسب

گفتار اول: آثار نسب قانوني

گفتار دوم: آثار نسب طبيعي

گفتار سوم: فرق بين طفل مشروع و نامشروع در ثبات نسب

مبحث دوم: اهليت نسب

مبحث سوم: راه هاي  ثبوت نسب

گفتار اول: قاعده خراش

گفتار دوم: اقرار

گفتار سوم: بينه

گفتار چهارم: امارات قضايي

گفتار پنجم: آزمايش وزن

مبحث چهارم: شروط الحاق فرزند

گفتار اول: رابطه زوجيت

گفتار دوم: آميزش بين زن و مرد وتولد كودك در فاصله اي بين شش ماه تا ده ماه پس از آن

مبحث پنجم:دلائل ديگر اثبات نسب

گفتار اول: اقرار به نسب توسط منشب «پدر و مادر»

گفتار دوم: بنيه شرعي

گفتار سوم: شرايط اقرار به نسب فقه اماميه

بند اول: امكان تحقق نسب

بند دوم: تصديق شخص مورد اقرار

بند سوم: نبودن تنازع دونفه نسبت به يك فرزند

فصل سوم: حقوق اطفال نامشروع

بخش اول: حقوق مدني طفل

مبحث اول: امور غير مالي

گفتار اول:موقيت و ازدواج

بند اول: فقه اماميه

بند دوم: فقه عامه

بند سوم: نقد و بررسي

گفتار دوم: حضانت در اصطلاح فقهاد

بند اول: فقه اماميه

بند دوم: فقه عامه

بند سوم: نقد و بررسي نظر فقها در مورد حضانت

گفتار سوم: ولايت

بند اول: اقسام ولي

1ـ ولي عام

2ـ ولي ثاني

بند دوم: اقسام ولايت

1ـ ولايت برمال

2ـ ولايت بر نفس

بند سوم: فقه اماميه

بند چهارم: فقه عامه

بند پنجم: نقد و بررسي

مبحث دوم: امور مدني مالي

گفتار اول: فقه

بند اول: نظر فقهاي اسلامي

1ـ دوران حمل

2ـ دوران رضاع( شيرخوارگي)

3ـ دوران بعد از رضاع

بند دوم: نقد و بررسي

گفتار دوم: ارث

بند اول: تعريف ارث

بند دوم: موجبات ارث

بند سوم: موانع ارث

بند چهارم: فقه اماميه

بند پنجم:  فقه عامه

بند ششم: نقد بررسي

بخش دوم: حقوق كيفري طفل

مبحث اول: مفهوم ولي دم

گفتار اول: ولي دم

بند اول: ولي دم در لغت

بند دوم: ولي دم در اصطلاح

بند سوم: نظر فقها در باره ولي دم

گفتار دوم: عاقله

بند اول: عصبه

بند دوم: معتق

بند سوم: ضامن برجريره

بند چهارم: امام

مبحث دوم: قصاص و ديه

گفتار اول: قصاص

بند اول: قصاص در لغت

بند دوم: قصاص در حقوق اسلامي

بند سوم: قصاص يا عدم  قصاص طفل نامشروع

بند چهارم: نقد و برر سي نظر فقها

گفتار دوم: ديه

بند اول: تعريف ديه

بند دوم: مقدار ديه ولد زنا

1ـ ديه ولد زنا 800درهم است

2ـ ديه ولد زنا ولد حلال برابر است

بند سوم: ديه ولد زناي محكوم به اسلام

بند چهارم: ديه حمل ناشي از زنا

بند پنجم: نقد و بررسي نظر فقها در مورد حمل ناشي از زنا

بخش سوم: اصول و قوانين مرتبط با حمايت از اطفال

مبحث اول: اصول مرتبط با حمايت از اطفال

گفتار اول: اصل برائت

گفتار دوم: اصل تفسير و تدوين قوانين به نفع اطفال

مبحث دوم: قوانين بين المللي مرتبط با حمايت از اطفال

گفتار اول: جمهوري اسلامي ايران وتنوانسيون حقوق كودك

 گفتار دوم: تنوانسيون ومشروعيت كودك

گفتار سوم: كودكان خارج از ازدواج در اعلاميه جهاني حقوق بشر و ميثاق بين المللي حقوق اقتصادي و اجتماعي

مبحث سوم: حمايت از رابطه نامشروع در قوانين كشورهاي مختلف

گفتار اول: حمايت از رابطه نامشروع در حقوق فرانسه

گفتار دوم:حمايت از رابطه نامشروع در قوانين ديگر كشورها بر اساس طبقه بندي آنان

گفتار سوم: وضعيت كودكان نامشروع در حقوق ايران

گفتار چهارم: راي وحدت در شماره617 گامي در جهت حمايت از حقوق كودكان نامشروع

مبحث چهارم: تابعيت اطفال نامشروع در حقوق ايران

فصل چهارم: احكام و مناصب اطفال نامشروع(طبيعي)

بحث اول: مناصب اطفال نامشروع

مبحث اول: طهارت و نجاست

گفتار اول: نظر فقها قائل به نجاست و كفر ولد زنا

گفتار دوم: نظر فقها قائل به طهارت و اسلام ولد زنا

گفتار سوم: نقد و بررسي

مبحث دوم: قضاوت

گفتار اول: تعريف و شرايط قاضي در اسلام و فقه

گفتار دوم: اهميت و دليل طهارت مولد به عنوان قاضي

گفتار سوم: نقد و بررسي

مبحث سوم: مرجعيت

گفتار اول: شرايط مرجعيت

گفتار دوم: نظرات فقها  در برابر شرايط مرجعيت

بند اول: طباطبايي يزدي

بند دوم: مقام معظم رهبري

1ـ خصوص ديني

2ـ اقول و ادله فقها

مبحث چهارم: امامت جماعت

گفتار اول: شرط بودن طهارت مولد در امام جماعت

گفتار دوم: دلايل شرط بودن طهارت مولد در امامت جماعت

گفتار سوم: فقه عامه

گفتار چهارم: نقد و بررسي

مبحث پنجم: طهارت

گفتار اول: اقوال فقها در باره طهارت ولد زنا

گفتار دوم: فقه اماميه

گفتار سوم: فقه عامه

گفتار چهارم: نقد وبررسي

بخش دوم: احكام كودكان طبيعي

مبحث اول: الحاق آييني طفل بر مبناي نسب طبيعي

مبحث دوم: غسل  و نماز و زبيحه ولد زنا

گفتار اول: غسل و نماز بر ولد زنا

گفتار دوم: ذبيحه ولد زنا

گفتار سوم: نقد و بررسي

نتيجه گيري  پيشنهادات

نتيجه گيري

پيشنهادات

منابع و مأخذ

چكيده يا انگليسي